Gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych, występujące w Europie środkowej. Jest bardzo podobna do ostróżeczki ogrodowej. Ostróżeczka polna jest jednoroczną lub dwuletnią rośliną o wysokości około 70 centymetrów. Jej fioletowe, a czasem jasnopurpurowe kwiaty zebrane są w koszyczki. Górna część posiada charakterystyczną ostrogę od której wzięła się nazwa tej rośliny. Jej owocem jest mieszek z ciemnobrunatnymi nasionami.
Mimo swego niewątpliwego uroku, raczej nie wzbudza powszechnego zachwytu. Powszechnie traktowana jest jak nieprzydatny i trujący chwast, który występuje w zbożach. Jest to jednak bardzo niesprawiedliwa opinia, gdyż niewiele osób zna jej leczniczego działania. Należy do roślin silnie działających, dlatego ze względów bezpieczeństwa obecnie w medycynie wykorzystywana jest tylko zewnętrznie. Jako surowiec lekarski zbiera się kwiaty lub ziele ostróżki. Kwiaty należy zrywać ręcznie, natomiast ziele ścinamy w okresie pełnego kwitnienia. Zebrane części rośliny suszymy w miejscu cienistym albo w suszarni w temperaturze 35 stopni Celsjusza. Ta miododajna roślina powinna być przechowywana w zamkniętych i ciemnych pojemnikach. Pamiętajmy, że cała roślina, za wyjątkiem kwiatów, jest trująca! W skład ostróżeczki wchodzą między innymi tłuszcze, węglowodany, sole mineralne, saponiny, witamina C, kwasy organiczne, fitosterole oraz alkaloidy. Do aktywnych składników rośliny należą także delkozyna, likoktonina, antocyjany czy alkohole cukrowe. Naparem z ostróżki można przemywać oczy, gdy są przemęczone oraz podczas zapalenia spojówek i powiek. Napar usprawnia też krążenie krwi w okolicach gałki ocznej i usuwa obrzęki wokół oczu. Alkoholowy wyciąg z ostróżki polnej w połączeniu z małą ilością octu oraz płynnym olejem kokosowym to rewelacyjna maść na świerzb. Ekstrakt z kwiatów ostróżeczki jest dość częstym składnikiem kosmetyków do włosów – szamponów. Takie preparaty posiadają działanie antyseptyczne, poprawiają krążenie w skórze oraz zwiększają jej ukrwienie, dzięki czemu staje się ona bardziej odżywiona i pełna blasku.
W medycynie ludowej odwary z kwiatów i ziela były stosowane jako środek moczopędny, a także w leczeniu chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego. Rozdrobnione nasiona ostróżki służyły do zwalczania pasożytów zewnętrznych u ludzi i zwierząt. Nasi przodkowie, cenili tę roślinę także za działanie delikatnie przeczyszczające, obniżające ciśnienie krwi, a także uszczelniające naczynia krwionośne. Ponadto kwiaty ostróżki używane były do barwienia tkanin na zielono, a po zmieszaniu z ałunem na niebiesko.
